Tại sao Đảng Cộng hòa không thể đoàn kết? Bởi đó là hai đảng dưới cùng một mái nhà và giải pháp duy nhất là liên minh - với nhau hoặc với Đảng Dân chủ.
 

Có lý do tại sao các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện không thể bầu chọn người đứng đầu cơ quan lập pháp này. Đây cũng chính là lý do giải thích cho việc các cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của Đảng Cộng hòa diễn ra đồng thời. Một là giữa một loạt ứng cử viên tham gia tất cả các nghi thức thông thường để giành sự ủng hộ từ khoảng một nửa số cử tri của đảng, trong khi phần còn lại đã quyết định ai là ứng cử viên họ ưa thích. Có lẽ tên của nhân vật đó rất có ý nghĩa.

Không còn một Đảng Cộng hòa (GOP) gắn kết nữa. Có một GOP trước Trump và một GOP hậu Trump, miễn cưỡng chung sống với nhau. Họ có thể sống chung nhưng không kết hôn. Đó là lý do tại sao Hạ nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cánh hữu Jim Jordan (đại diện của bang Ohio), sau khi chứng kiến 20 đồng nghiệp trong Đảng Cộng hòa phản đối việc ông ứng cử vào vị trí Chủ tịch Hạ viện, đã than thở về những gì có thể xảy ra tiếp theo tại Hạ viện. Phát biểu với báo giới sau cuộc bỏ phiếu đầu tiên hôm 17/10, ông nói: “Không ai trong cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch Hạ viện muốn thấy một ban lãnh đạo liên minh với Đảng Dân chủ”.

Tuy nhiên, đó chính xác là điều mà cuộc bỏ phiếu đầu tiên đã cho thấy. Các cuộc đàm phán hỗn loạn và vẫn không có kết quả kể từ khi Kevin McCarthy bị phế truất hai tuần trước đang dẫn đến khả năng hình thành một quốc hội do liên minh lãnh đạo hơn là xung đột giữa các phe phái trong cùng một đảng của Mỹ. Cựu Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan nói về cuộc bỏ phiếu của Đảng Cộng hòa: “Về cơ bản, đây là một chính phủ liên minh bị chia rẽ”. Việc cựu Tổng thống Donald Trump tiếp quản Đảng Cộng hòa đã đẩy nhanh quá trình thay máu Quốc hội, nơi những thành viên Đảng Cộng hòa ủng hộ ông được bầu vào ghế nghị sĩ từ năm 2018, trong khi những người gắn bó với đảng “Con Voi” thời Ryan hoặc rời bỏ chính trường như cựu Chủ tịch Hạ viện, hoặc đã thích nghi với quá trình chuyển tiếp trong Đảng. Ryan nói: “Hiện tại, đây là cuộc thảo luận thiên về chính trị, không phải thiên về chính sách. Điều này có ý nghĩa bởi vì Đảng Cộng hòa hiện thiên về chủ nghĩa dân túy, không phải là đảng thiên về chính sách”.

Theo nghĩa này, có một số logic để ủng hộ Jordan lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, cơ quan phản ánh rõ nhất quan điểm của các thành viên bình thường trong Đảng Cộng hòa về việc thao túng thông tin. Ryan nói: “Ông ấy (Jordan) là một nhà tranh luận rất rành mạch trên TV. Ông ấy là ngôi sao của tổ hợp công nghiệp truyền thông bảo thủ, ông ấy là con cưng của họ”.

Tuy nhiên, như đã nói, Jordan vừa thất bại trong lần bỏ phiếu đầu tiên bầu Chủ tịch Hạ viện do 20 đồng nghiệp trong Đảng Cộng hòa không bỏ phiếu cho ông. Tuy nhiên, thành thật mà nói, tại Hạ viện nói riêng và Đảng Cộng hòa nói chung, Jordan (Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện) ngày càng giống như một cơ thể và các thành viên Đảng Cộng hòa trước Trump là virus.

Tất nhiên, Thượng viện là một thách thức. Với nhiệm kỳ 6 năm và những vị trí an toàn, các thành viên Đảng Cộng hòa ở Thượng viện nhìn chung vẫn mang sắc thái của đảng trước Trump. Điều này thể hiện rõ qua việc họ ủng hộ tổng thống (bất kỳ ai ngoại trừ Trump), ủng hộ viện trợ cho Ukraine và sẵn sàng sát cánh cùng một nhà lãnh đạo coi thường Trump cũng như ủng hộ Kiev.

Có lẽ do khó có thể tái tranh cử khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2026, nhưng lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell đã chọn một phe trong cuộc chiến trong Đảng Cộng hòa. Cựu Chủ tịch Hạ viện McCarthy đã cố gắng tránh chọn phe.

Bởi, thay vì cam kết hoàn toàn với một ý tưởng và không thay đổi kế hoạch đó, McCarthy đã cố gắng làm hài lòng cả hai. Trump, Ukraine hay bất cứ vấn điều gì đòi hỏi ông phải chọn phe, ông đã tìm cách làm bất cứ điều gì cần thiết để tránh gây ra sự đối kháng nguy hiểm đối với cả hai phe. Nhưng sau 9 tháng, ngay cả một người hay chiều lòng mọi người như McCarthy cũng nhận ra rằng điều đó không bền vững…

Nếu chủ tịch Hạ viện tiếp theo ngại kêu gọi bỏ phiếu về dự luật viện trợ cho Ukraine - ngay cả khi nó được ngụy trang bằng khoản ngân sách dành cho Israel, Đài Loan, biên giới Mỹ-Mexico và cái được gọi là Đạo luật đối đầu Tập Cận Bình năm 2023, các nghị sị diều hâu của Đảng Cộng hòa có thể ký một đạo luật kiến nghị với hầu hết các thành viên Đảng Dân chủ tại Hạ viện để đưa dự luật ra bỏ phiếu. Rốt cuộc, họ sẽ nói rằng không phải họ đã phát động cuộc chạy đua vũ trang mang tính chiến thuật này, mà họ chỉ đang tuân theo các quy tắc mới.

Hơn nữa, hãy nhìn xa hơn Điện Capitol - cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của Đảng Cộng hòa.

Giống như McCarthy, Thống đốc bang Florida Ron DeSantis - nhân vật từng được xem là ứng viên tiềm năng để thay thế Trump - đã tìm cách xóa mờ ranh giới giữa đảng tiền và hậu Trump. DeSantis đã nói rõ rằng ông là lối thoát mà Đảng Cộng hòa cần. Nhưng giờ đây, vị Thống đốc 45 tuổi này chỉ còn lại 5 triệu USD trong quỹ tranh cử, khi chỉ còn chưa đầy 3 tháng sẽ diễn ra cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên ở bang Iowa.

DeSantis, thậm chí còn hơn cả McCarthy, đã khiến cả hai phe cử tri của Đảng Cộng hòa xa lánh. Ông đã khiến Trump phẫn nộ vì dám thách thức người bảo trợ chính trị của mình. Và DeSantis đã khiến “người thầy” cũ không thấy hứng thú khi cố gắng sánh ngang hoặc vượt qua Trump về chính sách, trong khi tiếp tục thể hiện mình là một nhân vật chống Biden. Những người Cộng hòa lạc quan hơn tin rằng năng lực của nhà lãnh đạo có thể giải quyết vấn đề. Hạ nghị sĩ Mike Garcia, cựu phi công chiến đấu, cho biết ông “luôn giữ quan điểm về việc có các đảng yếu và các nhà lãnh đạo mạnh”. Ông nói: “Chúng ta đã nhận ra những điểm yếu của đảng, phải không. Giờ đây, chúng ta chỉ cần những nhà lãnh đạo mạnh mẽ”.

Tuy nhiên, có một nhà lãnh đạo mạnh mẽ đứng trên đảng. Ít nhất là lúc này. Tuy nhiên, ông ấy không mấy hứng thú với việc xử lý các vấn đề tại Hạ viện. Và tất nhiên, vấn đề rộng hơn là một phần đáng kể trong Đảng Cộng hòa không muốn ông ấy một lần nữa trở thành nhà lãnh đạo của họ.
 

Như thường thấy đối với với các đảng phái chính trị, việc tái tổ chức của họ, ít nhất là ban đầu, thường dẫn đến các liên minh hỗn hợp. Đảng không ngay lập tức chọn bản sắc cho mình. Đó là con đường mà cựu Chủ tịch Hạ viện Ryan tin rằng Đảng Cộng hòa sẽ theo đuổi. Ông nói: “Chúng ta sẽ có sự kết hợp về chính sách nhập cư và thương mại với những nhân viên cổ cồn xanh và những người bảo thủ truyền thống. Và nó sẽ thành công. Chúng ta có thể chiếm đa số nếu chúng ta có các nhà lãnh đạo chính trị có sức lôi cuốn, những người có thể thu hút rộng rãi và đứng đầu phong trào bảo thủ hợp nhất này”.

Nhưng chừng nào Trump còn xuất hiện, tính toán này sẽ bị trì hoãn. Tương lai của Đảng Cộng hòa vẫn bấp bênh chừng nào nó còn nằm trong tay của một nhà chính trị độc đoán, với cá tính và mọi ý định bất chợt của ông sẽ định hình nên đảng mà ông ta đang nắm giữ. Ryan nhận định: “Ông ấy hành động một cách thiên vị và thao túng, ống ấy giống như Don Corleone”.

Điều trớ trêu trong việc khó hoàn thành những công việc cơ bản tại Quốc hội là nó có thể bình thường hóa việc vi phạm quy tắc, kích động một cuộc nổi dậy khác, nhưng lần này là từ đảng tiền Trump.

Bạn muốn bỏ phiếu chống lại quy tắc như các thành viên cực hữu của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã làm khi McCarthy cố gắng thông qua dự luật chi tiêu, và sau đó loại ông ta khỏi chiếc ghế Chủ tịch Hạ viện vì ông “dám” giữ cho chính phủ không bị đóng cửa? Điều này sẽ chỉ khuyến khích những người theo chủ nghĩa thể chế, giống như những gì đã xảy ra khi họ ngăn cản Jordan vào vị trí lãnh đạo Hạ viện./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn politico.com