Theo bài xã luận của tờ "The Wall Street Journal", sau ba tuần tranh cãi vô ích và đáng hổ thẹn, cuối cùng các nghị sỹ Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ cũng đã đạt được sự đồng thuận về ứng cử viên cho vị trí Chủ tịch. Ông Mike Johnson, nghị sĩ của Đảng Cộng hòa, đại diện tiểu bang Louisiana, 51 tuổi, đã giành được 220 phiếu thuận (lãnh đạo phe thiểu số Hakeem Jeffries của Đảng Dân chủ chỉ dành 209 phiếu), vượt qua ngưỡng cần thiết 217 phiếu để trở thành Chủ tịch thứ 56 của Hạ viện Mỹ.

Câu hỏi đặt ra là liệu những thành viên không ủng hộ của Đảng Cộng hòa có để ông Johnson thực hiện nhiệm vụ mới một cách suôn sẻ hay sẽ lại đối xử như với người tiền nhiệm vừa bị phế truất Kevin McCarthy? Vấn đề này sẽ nhanh chóng được “bộc lộ” do ngân sách Chính phủ Mỹ chỉ kéo dài đến ngày 17/11 tới và các đồng minh của Mỹ gồm Israel, Ukraine và Đài Loan đang cần sự giúp đỡ về quân sự từ Mỹ để tự bảo vệ mình.
 

Ông Johnson lần đầu tiên được bầu làm hạ nghị sỹ vào năm 2016, đại diện cho một khu vực bầu cử có tỉ lệ ủng hộ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ở mức cao. Điều đáng lạc quan là ông Johnson có thể có uy tín đối với phe cánh tả để thuyết phục đa số mong manh của Đảng Cộng hòa chấp nhận những thắng lợi nhỏ trong bối cảnh chính quyền bị chia rẽ. Có thể nước Mỹ cần một Chủ tịch Hạ viện như ông Johnson để thuyết phục các “thành viên gây rối” của Đảng Cộng hòa rằng việc chấp nhận thắng lợi một phần tốt hơn là để chính phủ bị đóng cửa hoặc thông qua một dự luật ngân sách tổng thể trong tương lai xa.
 

Cựu Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đã có công giúp Đảng Cộng hòa khi giữ cho việc đóng cửa chính phủ không xảy ra, song ông cũng cần phiếu của Đảng Dân chủ để thông qua dự luật ngân sách tạm thời kéo dài 45 ngày. Đây cũng là lý do được sử dụng để “phế truất” ông mặc dù sự thù ghét mới là động cơ chính.
 

Trong một lá thư được gửi trong tuần này, ông Johnson đề xuất một kế hoạch để thông qua các dự luật ngân sách với khả năng kéo dài thời gian áp dụng các dự luật ngân sách tạm thời đến đầu năm 2024. Ưu tiên thứ hai mà ông Johnson đề cập đến là tái xây dựng sức mạnh quân sự, bao gồm việc cung cấp vũ khí cho Israel, Ukraine và Đài Loan. Chính ông Johnson cũng đã từng phản đối việc Washington hỗ trợ Kiev. Sau khi bỏ phiếu chống đối với gói viện trợ trị giá 40 tỷ USD vào năm 2022, ông Johnson đã đưa ra một loạt lý do không liên quan như “biên giới của nước Mỹ đang trong tình trạng hỗn loạn” và “các bà mẹ đang vật lộn để mua sữa công thức cho trẻ sơ sinh”. Tuy nhiên, những vấn đề như vậy hoàn toàn không liên quan đến lợi ích của Mỹ trong việc ngăn chặn sự mở rộng ảnh hưởng của Nga dưới sự lãnh đạo của Vladimir Putin. Hầu hết đồng nghiệp trong Đảng Cộng hòa của ông Johnson nhận thấy rõ điều này và ông Johnson với vai trò là tân Chủ tịch Hạ viện Mỹ cần xem xét ngay cả khi ông không quan tâm đến các bằng chứng cho thấy sự hợp tác giữa Nga và Iran ngày càng gia tăng.
 

Một phần việc khác của ông Johnson cũng sẽ ít được biết đến hơn khi người tiền nhiệm đã thực hiện xuất sắc. Ông McCarthy đã có thành tích tốt trong việc tìm kiếm các ứng cử viên của Đảng Cộng hòa có xuất thân khác nhau để tham gia tranh cử vào Hạ viện - điều có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì lợi thế đa số của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Bên cạnh đó, ông Johnson cũng không có thành tích lớn về việc gây quỹ, trong khi ông McCarthy đã thực hiện rất tốt.
 

Mặc dù các thành viên của Đảng Dân chủ đã bắt đầu xếp ông Johnson vào “nhóm những người trung thành” với chủ nghĩa của ông Donald Trump, song dường như là không công bằng. Ông Johnson sẽ phải giải thích quan điểm của mình về cuộc bầu cử năm 2020, khi ông đệ đơn yêu cầu Tòa án Tối cao hủy bỏ kết quả kiểm phiếu ở 4 bang tranh chấp. Mặc dù có một phóng viên cố gắng đặt câu hỏi liên quan đến vấn đề này vào ngày 24/10 vừa qua, song đã bị các thành viên của Đảng Cộng hòa gạt bỏ. Trong một bài phát biểu ngắn ngày 25/10, ông Johnson đã thể hiện một hình ảnh lịch lãm, hài hước và thông minh. Và nếu ông tiếp tục với tinh thần này, ông Johnson sẽ là một tài sản quý của Đảng Cộng hòa.
 

Dù “những người nổi loạn” chống lại ông McCarthy có nói bất cứ điều gì thì ba tuần xáo trộn vừa qua cũng đã làm tổn thương hình ảnh của Đảng Cộng hòa (một đảng có khả năng quản lý một cách hiệu quả trong khi đóng vai trò đối trọng với chính phủ của ông Biden). Một phần lớn công việc sắp tới của ông Johnson là đem lại sự ổn định của Đảng Cộng hòa trong giai đoạn hiện nay.
 

Tờ "The Wall Street Journal" đi đến kết luận rằng khó khăn lớn nhất của ông Johnson chính là lợi thế “đa số mong manh” của Đảng Cộng hòa đặt ông vào vị trí bấp bênh giống như người tiền nhiệm. Nếu những người ủng hộ muốn tân Chủ tịch Hạ viện Johnson thành công và muốn cử tri Mỹ tiếp tục bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa, họ sẽ phải dành thời gian cho việc thông qua ngân sách của chính phủ và từng bước giành được sự ủng hộ về chính sách bảo thủ. Song kịch bản này dường như khó có thể xảy ra./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn WTJ/VNA