Úc và Anh ký Hiệp ước Geelong ngày 26/7/2025, cam kết 50 năm hợp tác thiết kế, chế tạo tàu ngầm SSN-AUKUS, củng cố an ninh Indo-Pacific và tạo hàng nghìn việc làm.

Ngày 26/7/2025, tại Geelong, bang Victoria, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles và Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey ký Hiệp ước Geelong, một thỏa thuận song phương trong khuôn khổ AUKUS, cam kết hợp tác 50 năm về tàu ngầm hạt nhân, theo Bộ Quốc phòng Úc. Hiệp ước thuộc Trụ cột I của AUKUS, hỗ trợ Úc phát triển hạm đội tàu ngầm SSN-AUKUS.

Hiệp ước tạo cơ sở cho hợp tác toàn diện trong thiết kế, chế tạo, vận hành, bảo trì, và xử lý tàu ngầm SSN-AUKUS. Nó cũng thúc đẩy đào tạo nhân lực, xây dựng hạ tầng, và phát triển hệ thống quản lý cho chương trình tàu ngầm hạt nhân của Úc, đồng thời hỗ trợ các chuyến thăm cảng và hiện diện luân phiên của tàu ngầm lớp Astute Anh tại HMAS Stirling, theo Submarine Rotational Force – West. Hiệp ước đảm bảo tuân thủ các nghĩa vụ không phổ biến hạt nhân, như Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân và Hiệp ước Khu vực Phi hạt nhân Nam Thái Bình Dương, theo Reuters.

Thỏa thuận tăng cường hợp tác ba bên với Mỹ, củng cố an ninh Indo-Pacific và Euro-Atlantic, tạo hàng nghìn việc làm và phát triển chuỗi cung ứng đóng tàu ở cả hai nước, theo ABC News. Úc đã đầu tư 4,6 tỷ AUD vào ngành công nghiệp Anh để thiết kế lò phản ứng hạt nhân cho SSN-AUKUS.

Phó Thủ tướng Marles nhấn mạnh: “Hiệp ước Geelong là bước tiến tự nhiên của AUKUS, minh chứng cho việc triển khai khuôn khổ ba bên ký tháng 8/2024. Nó không tách rời mà củng cố hợp tác với Anh và Mỹ, đảm bảo Úc sở hữu năng lực tàu ngầm tiên tiến.”

Dù đối mặt với lo ngại về xem xét lại AUKUS từ Mỹ, cả Úc và Anh khẳng định cam kết vững chắc, với Hiệp ước Geelong là cột mốc lịch sử trong quan hệ quốc phòng, theo The Guardian./.