Trang mạng “The Sydney Morning Herald” ngày 28/10 đăng bài viết của tác giả Benjamin Herscovitch, nhà nghiên cứu về các vấn đề an ninh quốc tế tại Đại học Quốc gia Australia, cho rằng sau nhiều năm căng thẳng trong quan hệ kinh tế thông qua việc áp dụng các biện pháp trừng phạt mang tính chèn ép và quan hệ ngoại giao “băng giá”, Australia và Trung Quốc hiện bước vào “một mùa Xuân mới” của mối quan hệ song phương. Các hạn chế thương mại mà Trung Quốc áp đặt đối với Australia đang được nới lỏng, và hai bên đang đàm phán ở cấp cao nhất.
          

Sau chuyến công du được chào đón rầm rộ tới Washington, Thủ tướng Anthony Albanese hẳn sẽ muốn nhấn mạnh những mặt tích cực trong mối quan hệ Australia-Trung Quốc trong chuyến thăm Bắc Kinh vào tuần tới. Ít nhất, bởi vì đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của một thủ tướng Australia đương nhiệm tới Trung Quốc trong hơn 7 năm qua và sẽ trùng với lễ kỷ niệm 50 năm chuyến thăm cấp lãnh đạo đầu tiên của cố Thủ tướng Gough Whitlam tới Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
        

Thế nhưng, cho dù bầu không khí đang được cải thiện, Thủ tướng Albanese cũng vẫn nên gửi một thông điệp rõ ràng tới Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình: một cuộc tấn công vào Đài Loan sẽ là thảm họa đối với Australia và thế giới, đồng thời có nguy cơ giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Trung Quốc. Ngoài sự cần thiết phải duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, việc ngăn chặn Trung Quốc ở Eo biển Đài Loan cũng có ý nghĩa sống còn đối với lợi ích quốc gia của Australia.
        

Xung đột quân sự ở Eo biển Đài Loan có thể khiến “cơn ác mộng” chiến lược tồi tệ nhất của Australia trở thành hiện thực vì nó buộc Australia phải lựa chọn rõ ràng giữa quan hệ thương mại với Trung Quốc và liên minh quân sự với Mỹ. Nếu không có một nhân vật theo chủ nghĩa biệt lập cứng rắn trong Nhà Trắng, Mỹ có thể sẽ đến trợ giúp Đài Loan. Những cam kết công khai lặp đi lặp lại của Tổng thống Joe Biden về việc bảo vệ Đài Loan là minh chứng cho điều đó.
        

Trước sự hiện diện quân sự ngày càng tăng của Mỹ tại các căn cứ của Australia và thỏa thuận AUKUS nhằm cung cấp cho Canberra các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, áp lực buộc Australia phải tham gia nỗ lực của Mỹ nhằm đẩy lùi cuộc xâm lược của Trung Quốc sẽ rất lớn.
        

Tất nhiên, Hiệp ước An ninh Australia-New Zealand-Mỹ (ANZUS) chỉ kêu gọi Washington và Canberra “hành động để đối phó với mối nguy hiểm chung” khi bị tấn công mà không xác định chính xác phải thực hiện như thế nào, nhưng những điều khoản kỹ thuật của hiệp ước này khó có thể làm giảm bớt kỳ vọng của Mỹ về sự tham gia của quân đội Australia. Việc nói “không” với yêu cầu như vậy của Mỹ có nghĩa là chọn cách đứng ngoài một cuộc xung đột mà trong đó Washington phải chống lại một đối thủ mạnh hơn bất kỳ đối thủ nào mà Mỹ từng đánh bại trước đây, bao gồm cả Đế quốc Nhật Bản và Đức Quốc xã.            
        

Sẽ thật ngây thơ khi Australia nghĩ rằng Mỹ sẽ duy trì các nghĩa vụ của ANZUS nếu Canberra từ chối yêu cầu này. Tuy nhiên, quyết định tham gia cuộc phản công do Mỹ dẫn đầu chống lại nỗ lực của Trung Quốc nhằm chiếm Đài Loan bằng vũ lực cũng sẽ là một thảm họa. Một động thái như vậy có thể sẽ dẫn đến một kết thúc rùng rợn và đau đớn cho kỷ nguyên đan xen kinh tế cùng có lợi của Australia với Trung Quốc.            
        

Với việc Trung Quốc chiếm gần 28% tổng thu nhập từ xuất khẩu của Australia năm 2022, các dư chấn kinh tế sẽ có sức tàn phá khủng khiếp. Điều đó cũng có thể đồng nghĩa với sự thiếu hụt tất cả các loại hàng hóa do Trung Quốc sản xuất mà hiện đang có mặt ở hầu hết các cửa hàng và nhà ở Australia.            
        

Cho dù vẫn còn những tranh cãi về việc Australia có nên tham gia chiến dịch do Mỹ lãnh đạo để bảo vệ Đài Loan hay không, song gần như tất cả người dân Australia đều nghĩ rằng sẽ tốt hơn nếu không bao giờ phải đưa ra một lựa chọn khó chịu như vậy.            
        

Trái ngược với suy đoán thông thường, không có bằng chứng xác thực nào được công bố rộng rãi cho thấy Chủ tịch Tập Cận Bình đang lên kế hoạch cho một cuộc xâm lược sắp xảy ra (nhắm vào hòn đảo Đài Loan). Theo Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) William Burns, ông Tập Cận Bình đã chỉ thị cho quân đội của mình “sẵn sàng xâm chiếm Đài Loan vào năm 2027”. Tuy nhiên, việc chuẩn bị chiến đấu và giành chiến thắng không giống như quyết định phát động một cuộc chiến.            
        

Thế nhưng, khi cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine trở nên rõ ràng một cách đau đớn, các nhà lãnh đạo thế giới có khả năng bất ngờ chấp nhận những chi phí kinh tế và quân sự cao ngất ngưởng nhân danh các mục tiêu địa chính trị. Hiện không ai biết Chủ tịch Tập đang có ý định làm điều đó (một cuộc tấn công vào Đài Loan) hay không. Nhưng cũng không ai dám nói một cách chắc chắn rằng ông Tập sẽ không làm như vậy.            
        

Việc Australia mua tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân có thể sẽ giúp ngăn chặn Trung Quốc. Với tốc độ, khả năng tàng hình và sức bền phi thường, những chiếc tàu ngầm này có thể được sử dụng để báo hiệu cho Chủ tịch Tập Cận Bình về mối nguy hiểm gia tăng khi (Trung Quốc) tìm cách chiếm Đài Loan bằng vũ lực.            
        

Tuy nhiên, các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Australia sẽ không thể hoạt động dưới nước trong nhiều năm nữa, và Australia sẽ không có quyền chỉ huy toàn bộ 8 tàu thuyền cho đến những năm 2050.            
        

Nếu mục tiêu là đảm bảo rằng Chủ tịch Tập Cận Bình bị trừng phạt trong những năm 2020 và 2030, thì AUKUS là một câu trả lời không đầy đủ và có thể không hiệu quả. Dù khó khăn đến đâu, Australia cũng nên bắt đầu suy nghĩ về các công cụ khác có thể được sử dụng để đóng góp cho các nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm ngăn chặn Trung Quốc.            
        

Với lĩnh vực nông nghiệp có sức cạnh tranh toàn cầu và trữ lượng lớn quặng sắt, khí đốt tự nhiên, vàng, lithi, đồng, than đá, các nguyên tố đất hiếm và nhiều thứ khác, Australia đóng vai trò không thể thiếu về mặt kinh tế đối với Trung Quốc. Mặc dù được thực hiện một cách riêng tư và với cách diễn đạt ngoại giao khéo léo phù hợp, Thủ tướng Albanese vẫn nên nói để Chủ tịch Tập Cận Bình hiểu rõ rằng nếu nhà lãnh đạo Trung Quốc quyết định châm ngòi một cuộc xâm lược ở Đài Loan, Bắc Kinh sẽ có nguy cơ mất khả năng tiếp cận các mặt hàng nhập khẩu cần thiết cho năng lượng, tài nguyên và an ninh lương thực của Trung Quốc.            
        

Trên thực tế, Australia không muốn tách rời kinh tế với Trung Quốc, minh chứng là nước này vẫn nhiệt tình theo đuổi quan hệ thương mại với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới bất chấp nhiều năm bị áp bức kinh tế. Canberra cũng biết rằng bất kỳ nỗ lực thành công nào nhằm ngăn chặn Bắc Kinh đều sẽ bắt đầu và kết thúc ở Washington. Tuy nhiên, cái giá phải trả của xung đột ở Eo biển Đài Loan có thể sẽ lớn đến mức Australia phải làm nhiều hơn để chia sẻ nhiệm vụ ngăn chặn Trung Quốc.            
        

Khi công du Bắc Kinh, Thủ tướng Albanese cần truyền tải một thông điệp rõ ràng rằng việc xem xét hàn gắn mối quan hệ Australia-Trung Quốc vẫn chưa hoàn tất. Những rủi ro từ việc khiến Tập Cận Bình cảm thấy không hề nao núng có thể còn lớn hơn. Bất kỳ nhà lãnh đạo Trung Quốc nào phát động chiến tranh với Đài Loan sẽ không những gây nguy hiểm cho hàng triệu sinh mạng ở cả hai bờ eo biển, mà còn hủy hoại hoàn toàn những nỗ lực của Australia nhằm thắt chặt mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc và liên minh với Mỹ.            
        

Vì lợi ích của thế giới và tất cả người dân Australia, Thủ tướng Albanese nên gửi tới Chủ tịch Tập Cận Bình một thông điệp và cảnh báo rõ ràng./.             

Thoibaovietuc.com/Nguồn SMH, vna