Mỹ và Úc ký thỏa thuận khoáng sản chiến lược ngày 20/10/2025, bao gồm đường ống dẫn dầu 8,5 tỷ USD, củng cố hợp tác quốc phòng và công nghệ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã ký thỏa thuận quan trọng về khoáng sản chiến lược và đất hiếm ngày 20/10 tại Nhà Trắng, nhằm đảm bảo nguồn cung ổn định trước khi Trung Quốc siết chặt xuất khẩu. Thỏa thuận này, được đàm phán trong 4-5 tháng, không chỉ củng cố quan hệ đồng minh mà còn hỗ trợ chuỗi cung ứng toàn cầu cho công nghệ và quốc phòng, theo thông báo từ Bộ Ngoại giao Úc.

Sau cuộc gặp song phương đầu tiên của ông Albanese với ông Trump, hai lãnh đạo nhấn mạnh thỏa thuận tập trung vào khai thác và chế biến đất hiếm – nguyên liệu thiết yếu cho pin xe điện và thiết bị quân sự. Ông Trump phát biểu: “Mỹ và Úc sẽ tăng cường hợp tác trong lĩnh vực này để phục vụ sản xuất quốc phòng.” Với Trung Quốc kiểm soát 85% tinh chế đất hiếm toàn cầu (theo USGS 2025), thỏa thuận giúp hai nước giảm rủi ro phụ thuộc, theo phân tích của The Sydney Morning Herald.

Thỏa thuận bao gồm dự án đường ống dẫn dầu trị giá 8,5 tỷ USD, với mỗi bên đóng góp 1 tỷ USD trong 6 tháng tới. Ông Albanese cho biết: “Đây không chỉ khai thác và xuất khẩu, mà phát triển chuỗi cung ứng hoàn chỉnh, thúc đẩy hợp tác chế biến khoáng sản.” Dự án sẽ tập trung vào lithium, cobalt và đất hiếm – Úc là nguồn lithium lớn nhất thế giới với 52% trữ lượng toàn cầu (USGS 2025). Điều này hỗ trợ ngành công nghệ xanh, theo ABC News.

Hai lãnh đạo cũng thảo luận tiến độ AUKUS trị giá 368 tỷ AUD, theo đó Úc dự kiến mua tàu ngầm hạt nhân từ Mỹ vào 2032, trước khi hợp tác với Anh phát triển thế hệ mới. Thỏa thuận khoáng sản bổ trợ AUKUS bằng cách đảm bảo nguồn nguyên liệu cho công nghệ quốc phòng. The Guardian Australia nhận định đây là bước củng cố vị thế Úc như trung tâm chế biến khoáng sản Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Thỏa thuận mở rộng hợp tác Mỹ-Úc trong khai thác bền vững, giảm rủi ro chuỗi cung ứng toàn cầu. Úc, với trữ lượng đất hiếm lớn thứ ba thế giới, sẽ hưởng lợi từ đầu tư chế biến, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 2-3% hàng năm trong lĩnh vực khoáng sản, theo dự báo của Bộ Tài chính Úc. Đây là mô hình hợp tác đồng minh đối phó thách thức địa chính trị từ Trung Quốc./.