Theo VOA, bất động sản Việt Nam đã trải qua một năm lao đao khi chứng kiến các công ty xây dựng trễ hạn trả tiền lãi ngân hàng, trong bối cảnh tín dụng thắt chặt do các biện pháp không đúng lúc của chính phủ, mặc dù rủi ro tác động dây chuyền đã được hạn chế.
 

Công ty xây dựng nào đang chới với?

Theo Dragon Capital (công ty quản lý quỹ hàng đầu ở Việt Nam), cổ phiếu bất động sản là nhóm có thành tích tệ nhất trong tháng trước trên thị trường chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, với mức giảm gần 16%.

Novaland là công ty niêm yết lớn nhất đang gặp nạn khi cổ phiếu của họ đã giảm hơn 80% trong một năm, sau khi không thể trả lãi trái phiếu trong và ngoài nước khi đáo hạn, khiến Novaland gặp bế tắc với một số chủ nợ quốc tế. Cổ phiếu của Vinhomes, hãng xây dựng bất động sản lớn nhất được niêm yết trên sàn chứng khoán, hôm 27/10 đã giảm 6,2% xuống mức thấp nhất kể từ tháng 3/2023, sau khi họ phát hành trái phiếu chuyển đổi mới để tìm nguồn tiền trang trải các nghĩa vụ. Theo VISRating (do Moody's sở hữu một phần), các công ty chưa niêm yết khác vỡ nợ gần đây gồm có Tập đoàn Hưng Thịnh và Vạn Thịnh Phát.

Và áp lực đang gia tăng khi mà lượng trái phiếu bất động sản trị giá khoảng 6 tỷ USD sẽ đáo hạn trong năm nay và năm tới, gần gấp ba lần so với năm 2022.

Rủi ro lan sang các ngành khác như thế nào?

Tháng 9/2023, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã cảnh báo về rủi ro khủng hoảng bất động sản lan sang khu vực ngân hàng từ những bất thường trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp và thị trường bất động sản, mặc dù số trái phiếu gặp khó khăn chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng tín dụng ngân hàng.

Ông Jean Xavier của S&P Global cho biết “không có nguy cơ lớn về tác động dây chuyền”, nhưng cảnh báo các lĩnh vực tiêu dùng chính sẽ bị chậm lại và các ngành liên quan chặt chẽ với bất động sản, như các sản phẩm xây dựng, sẽ bị tác động tiêu cực.

Những ngân hàng nào bị ảnh hưởng nhiều nhất?

Theo S&P Global, mức độ dính líu của hệ thống ngân hàng vào lĩnh vực bất động sản chiếm khoảng 25% tổng tín dụng, chủ yếu thông qua các khoản tín dụng thế chấp, nhưng không được coi là rủi ro nhờ vào thị trường việc làm mạnh mẽ. Trái phiếu doanh nghiệp chiếm khoảng 3% tổng tín dụng của các ngân hàng, ước tính từ 1/3 đến một nửa trong số trái phiếu này có liên quan đến bất động sản.

Dữ liệu năm 2022 được VISRating dẫn ra cho thấy các ngân hàng dính nhiều nhất vào bất động sản là Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (Southeast Asia Bank), Ngân hàng Hàng hải (Maritime Bank), Ngân hàng TMCP châu Á (Asia Commercial Bank), Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VP Bank) và Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank). Trong số này, chỉ có VP Bank nằm trong số các ngân hàng cho vay lớn nhất.

Hỗn loạn bắt đầu thế nào?

Các nhà phân tích cho rằng những khó khăn lớn nhất có nguyên do là chiến dịch chống tham nhũng kéo dài đã được đẩy mạnh vào cuối năm ngoái. Họ coi vụ bắt giữ Trương Mỹ Lan của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là bước ngoặt dẫn đến niềm tin vào thị trường giảm sút. Phát hành trái phiếu đã đình trệ và các khoản vay ngân hàng giảm, khiến chính phủ liên tục thúc giục các ngân hàng tăng cường cho vay.

Liệu có phải là Trung Quốc mới?

Mặc dù nguyên nhân gây ra những khó khăn của lĩnh vực bất động sản ở cả Việt Nam và Trung Quốc đều là do các biện pháp không đúng lúc của chính phủ, gánh nợ cao của các tập đoàn và cung vượt cầu, nhưng điều kiện ở Việt Nam có phần khác.

Xavier Jean thuộc S&P nhận định triển vọng dài hạn ở Việt Nam tích cực hơn vì dân số trẻ hơn và tầng lớp trung lưu tăng trưởng giữ cho nhu cầu bất động sản ở mức cao. Tình trạng dư thừa nguồn cung bất động sản và đầu cơ ở Việt Nam không nghiêm trọng bằng Trung Quốc, trong khi đóng góp của bất động sản vào quy mô GDP của Việt Nam cũng ít hơn Trung Quốc./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn voa, vna