Sau 15 năm thực thi, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng hiệu quả Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand (AANZFTA) để gia tăng xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường đối tác này. Hiệp định AANZFTA bản nâng cấp với nhiều điều khoản sửa đổi, bổ sung sẽ tạo thuận lợi hơn nữa cho thương mại và tăng cường chuỗi cung ứng khu vực.

Ngày 10/6, tại Hà Nội, Bộ Công Thương phối hợp với Chương trình Thương mại Khu vực vì Phát triển (RT4D) và Đại sứ quán Australia tại Việt Nam đồng tổ chức Hội nghị “15 năm thực thi Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand (AANZFTA) và cơ hội cho hàng xuất khẩu Việt Nam”.

Hoạt động nhằm nhìn lại hành trình 15 năm thực thi Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand (AANZFTA), giới thiệu Nghị định thư thứ hai sửa đổi Hiệp định AANZFTA (bản nâng cấp Hiệp định AANZFTA), đồng thời đánh giá những tác động của Hiệp định đối với cộng đồng doanh nghiệp và các cơ hội cho hàng xuất khẩu Việt Nam trong quá trình thực thi Hiệp định thời gian tới.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết: Hiệp định AANZFTA được ký kết ngày 27/02/2009, có hiệu lực từ ngày 01/01/2010 được đánh giá là Hiệp định có tiêu chuẩn cao nhất trong số các Hiệp định giữa ASEAN với các nước đối tác.

Sau gần 15 năm có hiệu lực, Hiệp định AANZFTA đã có những tác động tích cực đến hợp tác kinh tế - thương mại trong khu vực.

Theo số liệu của Ban Thư ký ASEAN, kim ngạch thương mại hai chiều ASEAN - Australia đã tăng từ 44 tỷ USD năm 2009 (thời điểm trước khi Hiệp định AANZFTA có hiệu lực) lên đến 94,7 tỷ USD năm 2023. Theo số liệu của Bộ Ngoại giao và Thương mại New Zealand, kim ngạch thương mại hai chiều giữa New Zealand và ASEAN đã tăng gấp đôi (hơn 11 tỷ USD) so với thời điểm Hiệp định đi vào thực thi.

Bên cạnh đó, Hiệp định AANZFTA góp phần củng cố chuỗi cung ứng, nâng cao sức cạnh tranh của khu vực AANZFTA trong thu hút hoạt động đầu tư, kinh doanh cũng như sức chống chịu của khu vực trước những diễn biến bất lợi trong thời gian vừa qua.

Về hợp tác song phương, trong những năm qua, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Australia đã tăng từ mức 3,4 tỷ USD (thời điểm năm 2009 trước khi Hiệp định AANZFTA đi vào thực thi) lên mức gần 14 tỷ USD năm 2023; kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - New Zealand tăng từ mức gần 300 triệu USD năm 2009 lên 1,3 tỷ USD vào năm 2023. Trong đó, cơ cấu mặt hàng xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Australia, Việt Nam và New Zealand có tính chất bổ trợ cho nhau rõ rệt.

Ông Andrew Goledzinowski, Đại sứ Australia tại Việt Nam đánh giá cao kết quả thực thi Hiệp định AANZFTA thời gian qua, đồng thời cho biết: Australia kỳ vọng vào sự hợp tác sâu rộng hơn nữa với Việt Nam, hướng tới những lợi ích chung về kinh tế và thương mại.

Đáng chú ý, việc thực thi Hiệp định AANZFTA thời gian qua như một đòn bẩy giúp các doanh nghiệp Việt Nam khai thác hiệu quả thị trường Australia và New Zealand. Năm 2023 kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Australia và New Zealand lần lượt đạt 5,23 tỷ USD và 0,65 tỷ USD; tăng trưởng tương ứng gấp 2,3 lần và 9,3 lần so với thời điểm bắt đầu ký kết Hiệp định AANZFTA.

Tỷ lệ tận dụng ưu đãi từ Hiệp định AANZFTA của các doanh nghiệp Việt Nam có sự gia tăng tích cực qua từng năm; từ mức 28,1% năm 2015 tăng mạnh lên mức khá cao 40,4% năm 2023.

Năm 2023, Việt Nam đã cấp khoảng 71,4 nghìn bộ chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) mẫu AANZ, trị giá khoảng 2,4 tỷ USD với tỷ lệ sử dụng C/O là 40,4%. Một số mặt hàng có tỷ lệ sử dụng ưu đãi AANZFTA trên 80% bao gồm gỗ và sản phẩm gỗ (89,9%); giày dép các loại (gần 100%); hàng dệt may (88,2%);…

Những con số này cho thấy Việt Nam, Australia và New Zealand đã tận dụng tốt và có thể tận dụng tốt hơn nữa các cơ hội hợp tác kinh tế - thương mại, đặc biệt là các cơ hội từ Hiệp định AANZFTA nâng cấp.

Tại phiên thảo luận về Hiệp định AANZFTA và tầm nhìn tương lai quan hệ thương mại ASEAN - Australia - New Zealand, đại diện các Bộ, ngành, chuyên gia Việt Nam và các chuyên gia quốc tế đã trao đổi về cơ hội và thách thức liên quan trong quá trình, mục tiêu phát triển hướng tới nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn cùng những tác động tới doanh nghiệp vừa và nhỏ, lao động và môi trường, phát triển bền vững trong khu vực./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn tapchicongthuong.vn