Du học sinh Việt Nam tại Úc đối mặt cơ hội và thách thức gì khi tìm việc sau tốt nghiệp? Phân tích dữ liệu DEWR, QILT, QS và Prosple.

Hiện nay, Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm các quốc gia có số lượng du học sinh lớn tại Úc. Theo số liệu của Department of Employment and Workplace Relations (DEWR – Bộ Việc làm và Quan hệ Lao động Australia), giai đoạn 2024–2025 có khoảng 32.000–34.000 sinh viên Việt Nam đang theo học tại các cơ sở giáo dục của Úc, chủ yếu ở bậc đại học và sau đại học.

Tuy nhiên, khả năng tìm được việc làm toàn thời gian sau tốt nghiệp vẫn là thách thức đáng kể đối với sinh viên quốc tế. Khảo sát Graduate Outcomes Survey (GOS) 2024 thuộc chương trình Quality Indicators for Learning and Teaching – QILT (Bộ chỉ số đánh giá chất lượng giáo dục và việc làm sau tốt nghiệp do Chính phủ Australia triển khai) cho thấy, trong năm đầu sau khi hoàn thành chương trình học, khoảng 55–65% sinh viên quốc tế hệ coursework (chương trình học thuật tập trung vào môn học và đánh giá, không bao gồm nghiên cứu chuyên sâu) tìm được việc làm toàn thời gian, thấp hơn so với sinh viên bản địa.

Trong bối cảnh đó, nhiều du học sinh Việt Nam đã rút ngắn thời gian tìm việc xuống còn 5–8 tháng nhờ có sự chuẩn bị sớm về ngành học, kỹ năng và kinh nghiệm thực tế. Các phân tích dưới đây tổng hợp từ QILT, QS Graduate Employability Rankings, Prosple, Ribit và Bộ Nội vụ Australia, phản ánh những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cơ hội việc làm sau tốt nghiệp.

Lựa chọn ngành học và trường đại học: Yếu tố nền tảng

Dữ liệu QILT nhiều năm cho thấy một số nhóm ngành duy trì tỷ lệ có việc làm cao hơn mặt bằng chung của sinh viên quốc tế. Đặc biệt:
 

• Điều dưỡng (Nursing): thuộc nhóm ngành có nhu cầu nhân lực ổn định tại hầu hết các bang của Úc.
• Công nghệ thông tin và Khoa học dữ liệu: hưởng lợi từ quá trình chuyển đổi số và nhu cầu nhân lực công nghệ cao.
• Kỹ thuật (Engineering): bao gồm các chuyên ngành xây dựng, điện – điện tử, cơ khí.
• Kế toán và các ngành kinh doanh liên quan: có mức độ cạnh tranh cao hơn nhưng vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tuyển dụng sinh viên mới ra trường.

Bên cạnh ngành học, lựa chọn trường đại học cũng ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận nhà tuyển dụng. Theo QS Graduate Employability Rankings 2025, các trường như University of Melbourne, University of Sydney, UNSW, Monash University, University of Queensland, UTS, RMIT, Curtin, Deakin và Macquarie University được đánh giá cao về hệ sinh thái kết nối doanh nghiệp và hỗ trợ sinh viên tìm việc.

Kinh nghiệm làm việc và thực tập: Lợi thế cạnh tranh then chốt

Luật lao động Úc cho phép sinh viên quốc tế làm thêm tối đa 48 giờ mỗi hai tuần trong kỳ học. Nhiều nghiên cứu của Ribit cho thấy sinh viên có kinh nghiệm làm việc hoặc thực tập liên quan trực tiếp đến ngành học trong thời gian còn đi học thường có khả năng tìm được việc làm toàn thời gian cao hơn sau tốt nghiệp.

Đặc biệt, các chương trình Work Integrated Learning (WIL), internship chính thức từ 10–12 tuần trở lên, hoặc thực tập tích hợp trong chương trình đào tạo giúp sinh viên làm quen sớm với môi trường làm việc và xây dựng mạng lưới quan hệ nghề nghiệp. QILT ghi nhận nhóm sinh viên có kinh nghiệm thực tập có kết quả việc làm tích cực hơn rõ rệt so với nhóm không có kinh nghiệm thực tế.
 

Vai trò của Career Centre và mạng lưới nghề nghiệp

Hầu hết các trường đại học tại Úc đều có Career Centre hỗ trợ sinh viên miễn phí trong việc chuẩn bị CV, thư xin việc, luyện phỏng vấn và kết nối với doanh nghiệp. Mặc dù QILT không công bố tỷ lệ riêng cho từng dịch vụ hỗ trợ, các báo cáo tổng hợp cho thấy việc chủ động sử dụng Career Centre và tham gia các sự kiện nghề nghiệp của trường có mối liên hệ chặt chẽ với kết quả việc làm tốt hơn trong năm đầu sau tốt nghiệp.

Song song đó, LinkedIn được xem là kênh tuyển dụng quan trọng đối với sinh viên mới ra trường. Theo dữ liệu từ LinkedIn Talent Solutions, phần lớn nhà tuyển dụng tại Úc sử dụng nền tảng này để tìm kiếm và sàng lọc ứng viên, đặc biệt ở các ngành kinh doanh, công nghệ và kỹ thuật.
 

Professional Year và lộ trình việc làm sau tốt nghiệp

Đối với sinh viên quốc tế theo học Công nghệ thông tin, Kế toán hoặc Kỹ thuật, chương trình Professional Year (PY) là một lựa chọn phổ biến sau tốt nghiệp. PY kéo dài khoảng 44 tuần, kết hợp đào tạo kỹ năng làm việc và kỳ placement tại doanh nghiệp, đồng thời giúp ứng viên được cộng thêm 5 điểm trong hệ thống tính điểm định cư tay nghề.

Theo các báo cáo của Prosple và phản hồi từ doanh nghiệp, sinh viên hoàn thành PY thường cải thiện đáng kể khả năng tìm việc làm đúng ngành trong năm đầu sau tốt nghiệp, đặc biệt ở các vị trí graduate và junior.

Nộp hồ sơ sớm và chuẩn bị theo chuẩn Úc

Chu kỳ tuyển dụng graduate program tại Úc thường bắt đầu sớm, từ tháng 3 đến tháng 6 hàng năm, cho các vị trí sẽ bắt đầu làm việc vào năm sau. Các tập đoàn tư vấn, ngân hàng và công ty công nghệ lớn thường hoàn tất quy trình tuyển chọn trước cuối năm.

Việc chuẩn bị CV 1–2 trang theo chuẩn Úc, sử dụng phương pháp STAR - một kỹ thuật trả lời các câu hỏi phỏng vấn tình huống/hành vi, giúp ứng viên trình bày kinh nghiệm một cách rõ ràng, có cấu trúc bằng cách đi theo 4 bước: Situation (Tình huống), Task (Nhiệm vụ), Action (Hành động), và Result (Kết quả), để mô tả kinh nghiệm, cùng với cover letter ngắn gọn, tập trung vào sự phù hợp với vị trí, được xem là yếu tố quan trọng giúp sinh viên quốc tế vượt qua vòng sàng lọc ban đầu.

Triển vọng thu nhập của sinh viên mới ra trường

Theo Prosple Graduate Salary Report 2025, mức lương khởi điểm của sinh viên mới tốt nghiệp tại Úc dao động phổ biến trong khoảng 65.000–85.000 AUD/năm, tùy ngành học và khu vực. Một số vị trí trong lĩnh vực công nghệ thông tin, kỹ thuật hoặc y tế có thể đạt mức cao hơn, song không phản ánh mặt bằng chung của toàn bộ sinh viên quốc tế.

Các dữ liệu hiện hành cho thấy cơ hội việc làm sau tốt nghiệp của du học sinh Việt Nam tại Úc phụ thuộc lớn vào lựa chọn ngành học, mức độ tích lũy kinh nghiệm thực tế, khả năng tận dụng hệ thống hỗ trợ của trường và thời điểm tham gia thị trường lao động. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng cao, việc chuẩn bị sớm và có chiến lược rõ ràng được xem là yếu tố then chốt giúp sinh viên quốc tế rút ngắn thời gian tìm việc và nâng cao khả năng hòa nhập vào thị trường lao động Úc./.