Một báo cáo mới công bố từ Cục Thống kê Úc (ABS) cho thấy tình trạng lừa đảo nhắm vào cá nhân đang gia tăng đáng lo ngại trên toàn quốc, với khoảng 14% người Úc từng là nạn nhân của các hành vi lừa đảo trong năm tài chính 2023–2024.

Tổng cộng, người dân Úc đã thiệt hại tới 2,1 tỷ đô la Úc do lừa đảo thẻ tín dụng – tăng gần 9% so với năm trước. Ngay cả sau khi được hoàn tiền, con số thiệt hại thực tế vẫn lên tới 477 triệu đô la.

Những hình thức lừa đảo phổ biến

Khảo sát chỉ ra các loại lừa đảo mà người Úc đã gặp phải:

• 2,1 triệu người bị lừa liên quan đến thẻ tín dụng

• 675.300 người bị lừa tiền qua nhiều hình thức khác nhau

• 433.000 người bị mạo danh trên mạng

• 255.000 người bị đánh cắp danh tính

Các con số trên chưa tính đến thiệt hại từ các vụ lừa đảo tình cảm, giả mạo kỹ thuật viên, hay lừa đảo đầu tư và tư vấn tài chính – những hình thức ngày càng tinh vi và khó phát hiện.

Vì sao các vụ lừa đảo ngày càng gia tăng?

Theo các chuyên gia an ninh mạng, lý do chính là vì chúng ta sử dụng công nghệ ngày càng thường xuyên trong đời sống hàng ngày – từ email, mua sắm trực tuyến đến hẹn hò qua ứng dụng và cho phép truy cập từ xa vào thiết bị cá nhân.

Giáo sư Monica Whitty từ Trung tâm An ninh mạng – Đại học Warwick cho biết:

“Những người có xu hướng bốc đồng, hành xử vội vàng và thường xuyên trực tuyến là nhóm dễ trở thành nạn nhân của lừa đảo nhất.”

Ngoài ra, niềm tin quá mức vào tính hợp pháp của các nền tảng số cũng khiến người dùng dễ bị lừa. Một trang web hẹn hò có vẻ đáng tin vẫn có thể là môi trường hoạt động của kẻ xấu.

Cẩn trọng với thông tin cá nhân trên mạng

Không ít người vô tình chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội – và đó chính là “mỏ vàng” cho những kẻ lừa đảo. Những bài đăng vui nhộn như “Tên ngôi sao khiêu dâm của bạn là tên thú cưng đầu tiên + tên đường bạn từng sống” thoạt nghe vô hại, nhưng có thể trùng với câu hỏi bảo mật trong tài khoản ngân hàng của bạn.

Trong năm qua, các hình thức lừa đảo phổ biến nhất bao gồm:

• Lừa đảo khi mua/bán hàng hóa trực tuyến (1,4% dân số, khoảng 308.200 người)

• Lừa đảo qua email yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân (0,7%, khoảng 148.800 người)

Chính phủ Úc đang làm gì để bảo vệ người dân?

Nhằm đối phó với tình trạng lừa đảo ngày càng nghiêm trọng, chính phủ đã ban hành các luật mới yêu cầu ngân hàng, công ty viễn thông và nền tảng số phải có trách nhiệm cao hơn trong việc bảo vệ người dùng.

Một số sáng kiến tiêu biểu:

• Tin nhắn nghi ngờ có thể đi kèm cảnh báo gian lận trực tiếp trên màn hình điện thoại

• Một số ngân hàng có thể xác minh danh tính người nhận tiền trong giao dịch

• Thường xuyên cập nhật thông tin cảnh báo lừa đảo từ Scamwatch – cơ quan thuộc Ủy ban Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng Úc (ACCC)

Dù các biện pháp này chưa thể ngăn chặn hoàn toàn, nhưng chúng là bước tiến tích cực nhằm giảm số vụ việc và thiệt hại tài chính.

6 bước đơn giản để tự bảo vệ mình:

Các chuyên gia khuyến cáo mỗi người nên thực hiện các bước sau để giảm nguy cơ bị lừa:

1. Tạo mật khẩu mạnh và khác nhau cho mỗi tài khoản

2. Kích hoạt xác thực đa yếu tố (2FA) để tăng cường bảo mật

3. Kiểm soát quyền riêng tư trên các nền tảng mạng xã hội và dịch vụ trực tuyến

4. Luôn hoài nghi và xác minh trước khi thực hiện bất kỳ giao dịch tài chính nào

5. Không chuyển tiền nếu chưa chắc chắn 100% người nhận là hợp pháp

6. Theo dõi tín dụng cá nhân, đặc biệt nếu nghi ngờ bị đánh cắp danh tính

Nếu bạn là nạn nhân của lừa đảo

Nếu bạn đã bị lừa hoặc nghi ngờ đang bị nhắm tới:

• Báo cáo sự việc ngay lập tức tại ReportCyber – cổng thông tin chính thức của cảnh sát Úc về tội phạm mạng

• Gửi tin nhắn hoặc email đáng ngờ đến Scamwatch để góp phần cảnh báo cộng đồng./.