Khám phá hành trình xây dựng Nhà hát Opera Sydney, từ ý tưởng của Sir Eugene Goossens đến thiết kế táo bạo của Jørn Utzon. Cùng tìm hiểu những thách thức kỹ thuật, chi phí tăng vọt, và ý nghĩa văn hóa của một trong những công trình kiến trúc vĩ đại nhất thế kỷ 20.

Nhà hát Opera Sydney không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là biểu tượng văn hóa và niềm tự hào của nước Úc. Tuy nhiên, ít ai biết rằng đằng sau vẻ đẹp tráng lệ ấy là một hành trình xây dựng đầy gian nan, với những thách thức kỹ thuật, chi phí tăng vọt, và căng thẳng chính trị. Bài viết này sẽ đưa bạn đi sâu vào lịch sử hình thành, quá trình xây dựng, và ý nghĩa văn hóa của một trong những công trình kiến trúc vĩ đại nhất thế kỷ 20.

Ý tưởng ban đầu: Giấc mơ của một nhạc trưởng

Ý tưởng xây dựng Nhà hát Opera Sydney bắt nguồn từ Sir Eugene Goossens, một nhạc trưởng người Anh nổi tiếng. Sau Thế chiến thứ hai, Goossens được mời đến Úc để làm giám đốc Nhạc viện Tiểu bang New South Wales. Ông đã nhìn thấy tiềm năng của Sydney trong việc trở thành một trung tâm văn hóa quốc tế và ấp ủ giấc mơ xây dựng một nhà hát opera đẳng cấp thế giới.

Goossens đã chọn Bennelong Point, một địa điểm nhìn ra cảng Sydney, làm nơi xây dựng. Đây là một vị trí lý tưởng, không chỉ vì cảnh quan tuyệt đẹp mà còn vì ý nghĩa lịch sử của nó. Khu vực này, được người bản địa Gadigal gọi là Tubowgule, từng là nơi tổ chức các lễ kỷ niệm truyền thống trong hàng nghìn năm.

Cuộc thi thiết kế và sự lựa chọn táo bạo

Năm 1956, chính quyền New South Wales tổ chức một cuộc thi thiết kế quốc tế để tìm kiếm ý tưởng cho Nhà hát Opera Sydney. Cuộc thi thu hút 233 bài dự thi từ khắp nơi trên thế giới. Trong số đó, bản thiết kế của kiến trúc sư người Đan Mạch Jørn Utzon đã gây ấn tượng mạnh với ban giám khảo.

Thiết kế của Utzon mang tính cách mạng, với những mái vòm hình cánh buồm vươn cao, tạo nên một hình ảnh độc đáo và đầy cảm hứng. Tuy nhiên, bản thiết kế chỉ là những phác thảo sơ bộ, chưa có kế hoạch kỹ thuật chi tiết. Điều này đã đặt ra những thách thức lớn trong quá trình xây dựng.

Quá trình xây dựng đầy thách thức

Công trình chính thức khởi công vào ngày 2 tháng 3 năm 1959. Tuy nhiên, ngay từ đầu, dự án đã gặp phải nhiều vấn đề. Thiết kế mái vòm của Utzon đòi hỏi kỹ thuật xây dựng phức tạp, chưa từng được thực hiện trước đây. Công ty kỹ thuật Arup được thuê để giải quyết các vấn đề kỹ thuật, nhưng họ cũng gặp khó khăn trong việc hiện thực hóa ý tưởng của Utzon.

Một trong những đột phá lớn nhất trong quá trình xây dựng là giải pháp thiết kế mái vòm. Utzon đã lấy cảm hứng từ việc gọt một quả cam và nhận ra rằng các phân đoạn của mái vòm có thể được tạo ra từ hình học của một quả cầu. Điều này giúp đơn giản hóa quá trình xây dựng và giảm thiểu chất thải.

Chi phí xây dựng ban đầu được ước tính là 7 triệu đô la Úc, nhưng cuối cùng đã tăng lên đến 102 triệu đô la Úc. Tiến độ cũng bị chậm trễ nghiêm trọng, từ dự kiến hoàn thành vào năm 1963 đến năm 1973. Sự chậm trễ này một phần do những thay đổi thiết kế, tranh chấp lao động, và sự thiếu hụt ngân sách.

Sự từ chức của Jørn Utzon

Năm 1966, Utzon từ chức do mâu thuẫn với chính quyền về ngân sách và thiết kế. Ông rời Úc và không bao giờ quay lại để chứng kiến công trình hoàn thành. Sự ra đi của Utzon đã gây ra một làn sóng phản đối từ công chúng, với hơn 1.000 người xuống đường yêu cầu ông được phục chức. Tuy nhiên, chính quyền đã chỉ định một nhóm kiến trúc sư người Úc để hoàn thiện công trình.

Hoàn thành và khánh thành

Nhà hát Opera Sydney chính thức khánh thành vào ngày 20 tháng 10 năm 1973, với sự tham dự của Nữ hoàng Elizabeth II. Công trình được ca ngợi là một trong những kiệt tác kiến trúc vĩ đại nhất của nhân loại. Tuy nhiên, Utzon từ chối tham dự lễ khánh thành, cho rằng thiết kế nội thất đã bị thay đổi quá nhiều so với ý tưởng ban đầu của ông.

Di sản và ý nghĩa văn hóa

Ngày nay, Nhà hát Opera Sydney là biểu tượng của nước Úc, thu hút hơn 10,9 triệu du khách mỗi năm. Công trình không chỉ là một địa điểm biểu diễn nghệ thuật đẳng cấp thế giới mà còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện văn hóa và chính trị quan trọng.

Năm 2007, Nhà hát Opera Sydney được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Khi đề xuất đưa công trình này vào danh sách, Hội đồng Di tích và Địa điểm Quốc tế tuyên bố: "Nhà hát Opera Sydney tự nó đã là một trong những kiệt tác không thể chối cãi của sự sáng tạo của con người, không chỉ trong Thế kỷ 20 mà còn trong lịch sử nhân loại."

Kết luận

Nhà hát Opera Sydney là minh chứng cho sự sáng tạo, kiên trì, và tầm nhìn vượt thời gian. Dù trải qua nhiều khó khăn trong quá trình xây dựng, công trình này đã trở thành một biểu tượng văn hóa và kiến trúc của thế giới. Câu chuyện về Nhà hát Opera Sydney không chỉ là câu chuyện về một công trình kiến trúc, mà còn là câu chuyện về giấc mơ và sự vượt qua mọi thử thách để biến giấc mơ đó thành hiện thực./.