Trang bangkokpost.com của Thái Lan ngày 26/10 dẫn nguồn tin của Reuters đánh giá năm 2023 là một năm khó khăn đối với lĩnh vực bất động sản của Việt Nam khi nhiều chủ đầu tư đã không thể thanh toán lãi vay, trong bối cảnh khủng hoảng tín dụng do các biện pháp không đúng lúc của chính phủ gây ra mặc dù rủi ro lan tràn đã được hạn chế.

Nhà đầu tư chủ chốt của Việt Nam Dragon Capital cho biết, lĩnh vực bất động sản có thành tích tệ nhất trong tháng trước trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh, với mức giảm gần 16% trong tháng. Novaland là nhà phát triển bất động sản niêm yết lớn nhất gặp khó khăn khi cổ phiếu giảm hơn 80% trong một năm sau khi trễ thời hạn thanh toán lãi trái phiếu trong và ngoài nước, gây ra tranh chấp với một số chủ nợ quốc tế. Cổ phiếu của nhà phát triển bất động sản niêm yết lớn nhất, Vinhome, thuộc tập đoàn lớn nhất đất nước, VinGroup, đã giảm 13% trong năm nay.

Theo VISRating (công ty thuộc sở hữu một phần của Moody's), các công ty chưa niêm yết khác bị vỡ nợ gần đây bao gồm Tập đoàn Hưng Thịnh, một nhà phát triển bất động sản lớn ở miền Nam Việt Nam, và Vạn Thịnh Phát, với chủ tịch của công ty này đã bị bắt trong một cuộc trấn áp tham nhũng vào năm ngoái.

Áp lực ngày càng gia tăng, với trái phiếu bất động sản trị giá khoảng 6 tỷ USD sẽ đáo hạn mỗi năm trong năm nay và năm tới, gấp gần 3 lần so với năm 2022.

Rủi ro lan tràn có khả năng xảy ra như thế nào?

Tháng 9/2023, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã cảnh báo về khả năng lan rộng sang ngân hàng từ những bất thường trong trái phiếu doanh nghiệp và thị trường bất động sản, mặc dù trái phiếu gặp khó khăn chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng tín dụng ngân hàng.

Nhà phân tích Jean Xavier của S&P Global cho biết “không có nguy cơ lây lan lớn” nhưng cảnh báo về sự chậm lại trong các lĩnh vực tiêu dùng quan trọng và tác động tiêu cực đến các lĩnh vực liên quan chặt chẽ đến bất động sản, như xây dựng và các sản phẩm xây dựng.

Những ngân hàng nào bị ảnh hưởng nhiều nhất?

Thep S&P Global, mức độ tiếp xúc của hệ thống ngân hàng với lĩnh vực bất động sản lên tới khoảng 25% tổng số khoản vay, chủ yếu thông qua các khoản thế chấp nhưng không được xem là rủi ro nhờ có việc làm ổn định. Nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp chiếm khoảng 3% tổng số khoản cho vay của các ngân hàng, ước tính khoảng 1/3 đến một nửa có liên quan đến bất động sản.

Dữ liệu năm 2022 do VISRating trích dẫn cho thấy các ngân hàng tiếp xúc nhiều nhất với lĩnh vực này là Ngân hàng Đông Nam Á (Southeast Asia Bank), Ngân hàng Hàng hải (Maritime Bank), Ngân hàng Thương mại Á châu (Asia Commercial Bank), Ngân hàng Việt Nam Thịnh vượng (VP Bank) và Ngân hàng Sài Gòn Thương tín (Sacombank). Trong số này, chỉ có VP Bank được xếp vào nhóm cho vay lớn nhất.

Sự hỗn loạn bắt đầu như thế nào?

Các nhà phân tích đổ lỗi những rắc rối tồi tệ nhất cho một tình trạng tham nhũng kéo dài mà chính quyền đã đẩy mạnh trấn áp vào cuối năm ngoái. Họ coi vụ bắt giữ bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, vào tháng 10/2022 vì tội gian lận tài chính là bước ngoặt khiến niềm tin sụt giảm.

Vụ bắt giữ tuân theo các quy định cứng rắn hơn về tính minh bạch và phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được thông qua vào tháng 9 năm đó, đồng thời trùng với thời điểm kinh tế suy thoái, khiến chính quyền buộc phải đình chỉ chúng vài tháng sau đó do thị trường đóng băng. Việc phát hành trái phiếu bị đình trệ và các khoản vay ngân hàng giảm, khiến chính phủ liên tục thúc giục các nhà cho vay tăng cường tín dụng.

Việt Nam có phải là Trung Quốc mới?

Nhà phân tích Xavier Jean đánh giá rằng các biện pháp không đúng lúc của chính phủ, nợ cao và tình trạng dư cung của các công ty là nguyên nhân gây ra những khó khăn cho ngành bất động sản ở cả 2 quốc gia, nhưng điều kiện ở Việt Nam lại khác. Triển vọng dài hạn của Việt Nam tích cực hơn do dân số trẻ hơn và tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng sẽ khiến nhu cầu về bất động sản đứng ở mức cao. Thêm vào đó, Việt Nam có tình trạng dư cung và đầu cơ ít nghiêm trọng hơn Trung Quốc, trong khi đóng góp của bất động sản cho nền kinh tế cũng nhỏ hơn./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn bangkokpost.com